Het ‘eerste transgendermodel van L’Oreal’ is binnen een week ontslagen na racistische opmerkingen op Facebook. Wat moet een werkgever van haar werknemers accepteren en wat niet? Zijn negatieve uitlatingen over de werkgever op sociale media altijd reden voor ontslag? Arbeidsrechtjurist Edith van Schie zet een aantal opvallende cases op een rij.

‘Alle blanke mensen zijn racisten. De meesten realiseren niet eens dat jullie bestaan, privileges en succes als een ras is gebaseerd op de ruggen, het bloed en de dood van gekleurde mensen. Jullie hele bestaan is doordrenkt van racisme.’ Deze opmerkingen op Facebook waren voor L’Oreal reden om het eerste transgendermodel dat de organisatie aannam, na haar eerste werkweek alweer te ontslaan.

Vrijheid van meningsuiting

De crux zit ‘m bij dit soort zaken vaak in de grenzen van de vrijheid van meningsuiting en de privacy van werknemers. In Nederland worden deze goed beschermd. Maar er zijn zeker grenzen. De algemene grens in het arbeidsrecht wordt getrokken door het ‘goed werknemerschap’. In de wet staat dat de werknemer verplicht is om zich als een goed werknemer te gedragen. Hoewel deze rechtsregel niet erg concreet is, is in veel gevallen natuurlijk klip en klaar wat wel en wat niet kan.

Wat vinden rechters?

Het plaatsen van gênante filmpjes van halfnaakte patiënten voorzien van schunnige teksten op YouTube kostte een verpleeghulp uiteraard haar baan. Dat gold ook voor een werknemer die de volgende – weinig vleiende – tekst over zijn werkgever op zijn Facebook plaatste: ‘blokker wat een hoerebedrijf spijt dak er ben gaan werken en die mensen ook d er werken vooral me teamleider wat een gore achter de ellebogen nijmegseple nep wout je ken aan die kkstreken van hem wel merken dat hij uit nijmegen ko en wout uis geweest de hoerestumperd ooit komt mijn dag en geloof me dan st ze te janken kkhomo,s’.

Niet altijd ontslag

Voor een werknemer die het nodig vond om over zijn collega als volgt uit te laten ‘Ja hoor mag je morgen weer met die zwarte mee jezus zeg gvd moet lekker doorgaan zo dan ben ik er gauw klaar mee # JK’ en ‘Het is getint en het werkt niet hard?’ liep het beter af. De rechter vond ontslag te zwaar. De werkgever had de werknemer een waarschuwing moeten geven. Of een andere rechter daar hetzelfde over gedacht zou hebben is de vraag.

Handvatten

In het algemeen geldt dat wanneer een werknemer zich onnodig grievend over zijn werkgever uitlaat, dit reden kan zijn voor ontslag. Maar de omstandigheden spelen ook een rol. Als grof taalgebruik bij de bedrijfscultuur hoort, dan mag een werknemer verder gaan dan wanneer dat niet zo is. Dat geldt bijvoorbeeld ook als een kern van waarheid in de uitingen zit. Als de werknemer vaker is gewaarschuwd of als hij met zijn uitlatingen het sociale media-reglement van de werkgever heeft overtreden, dan heeft ontslag weer meer kans van slagen.