Werknemers werken gemiddeld zo’n drie uren in de week over, zo blijkt uit onderzoek. Ben je als werkgever verplicht om overwerk altijd te compenseren?

De regels voor overwerk staan niet in de wet, maar zijn in de loop der jaren ontwikkeld door rechtspraak, gewoonte, en bepalingen in cao’s, arbeidsvoorwaardenreglementen en arbeidsovereenkomsten. We spreken van overwerk als een werknemer langer werkt dan de overeengekomen (of in de onderneming gebruikelijke) werktijd. Ook werknemers die parttime werken kunnen overwerk verrichten.

Moet je compenseren?

Of er een compensatie moet worden gegeven voor het overwerk is afhankelijk van wat er is afgesproken. De regels hiervoor worden meestal opgenomen in een individuele arbeidsovereenkomst of een cao. Ook nemen sommige werkgevers een overwerkregeling op in hun personeelshandboek.

Geld of tijd

Het is niet altijd zo dat overwerk in geld wordt gecompenseerd. Een compensatie is ook mogelijk in de vorm van tijd. In dit laatste geval zou de werknemer bijvoorbeeld recht kunnen hebben op evenveel (doorbetaalde) vrije tijd als dat hij heeft overgewerkt.

Overwerk wel betalen

In de arbeidsovereenkomst kan ook zijn bepaald dat de werknemer helemaal geen recht heeft op een vergoeding bij overwerk. In de praktijk komt dit vooral voor bij hogere functies. Let hierbij wel op dat als een medewerker structureel meer dan een redelijk aantal overuren werkt er omstandigheden zijn waarbij de overuren wel vergoed moeten worden.

Een voorbeeld hiervan is een uitspraak van het hof in Den Bosch in 2012. Een financieel adviseur maakte wekelijks meer uren dan de afgesproken veertig uur. In zijn arbeidscontract stond opgenomen dat ‘de aard en inhoud van de functie brengen met zich dat regelmatig meer uren gewerkt zullen moeten worden om tot een verantwoorde functie-uitoefening te komen en dat werkzaamheden in avonden en op zaterdagen verricht dienen te worden. De hierna genoemde salarisvoorwaarden zijn hierop afgestemd.’

Toen de werknemer uit dienst ging, eiste hij dat zijn overuren werden uitbetaald. De kantonrechter wees dit verzoek af, maar het hof oordeelde anders. Zij stelden anderhalf à twee uur per dag aan overwerk als inbegrepen in het salaris. De uren daarboven moest de werkgever uiteindelijk vergoeden. Lees de volledige uitspraak hier.