Onvoldoende inspanning bij re-integratie na ziekte kan leiden tot een loonsanctie van het UWV. Wanneer loopt u risico en hoe vaak wordt zo’n loonsanctie eigenlijk uitgedeeld? En het belangrijkste: hoe voorkomt u de loonsanctie.
Bij een langdurig zieke werknemer moeten een aantal stappen worden doorlopen. Denk aan de probleemanalyse bij zes weken, het opstellen van een plan van aanpak bij acht weken en het regelmatig tussentijds evalueren. Vervolgens zijn werkgever en werknemer verplicht om aan het eind van het eerste ziektejaar de verrichte re-integratieactiviteiten te evalueren met de eerstejaarsevaluatie. Tussentijds blijft men regelmatig evalueren. Uiterlijk week 93 volgt dan de WIA-aanvraag met re-integratieverslag. En na 104 weken eindigt de loondoorbetalingsplicht en het ontslagverbod, tenzij er een loonsanctie is.
Loonsanctie
Bij de WIA-aanvraag toetst UWV of in de eerste 104 ziekteweken voldoende re-integratie-inspanningen zijn verricht. Als UWV vindt van niet, dan kan de werkgever een loonsanctie krijgen. Dit houdt in dat de werkgever het loon van de werknemer gedurende 52 extra weken moet doorbetalen. Het opzegverbod wordt met dezelfde periode verlengd. Het dienstverband beëindigen is niet mogelijk.
Recent onderzoek van UWV geeft inzicht in de tussen 2015 en 2017 opgelegde loonsancties. In ongeveer 11 procent van de gevallen wordt aan de werkgever een loonsanctie opgelegd bij het aanvragen van een WIA-uitkering door de werknemer. Tegen de opgelegde loonsancties tekent ongeveer 42 procent van de werkgevers bezwaar aan. Van die bezwaren wordt weer ongeveer 11 procent gegrond verklaard.
Waar gaat het mis?
In de meeste gevallen (circa 85 procent) gaat het in het re-integratietraject mis bij het oppakken van de re-integratie door de werkgever. De re-integratie start bijvoorbeeld te laat of op een verkeerde manier. Veel kleine bedrijven zetten daarbij het tweede spoor te laat of verkeerd in.
In ongeveer 12 procent van de gevallen ligt de oorzaak van de loonsanctie in een verkeerd oordeel of in het verkeerd handelen van de bedrijfsarts. Dit komt voor de verantwoordelijkheid van de werkgever. Het is dus belangrijk om zelf ook altijd kritisch te blijven op het oordeel en de adviezen van een bedrijfsarts of arbodienst.
Ook komt het voor dat een werkgever de loonsanctie opgelegd krijgt vanwege het niet meewerken van de werknemer. Het is in dat geval namelijk aan de werkgever om de werknemer onder druk te zetten om toch mee te werken. Doet hij dat niet, dan kan dat dus een loonsanctie tot gevolg hebben.
Hoe wordt het re-integratieverslag getoetst?
Bij een incompleet re-integratieverslag vraagt UWV de ontbrekende informatie op. Als dat niet snel genoeg gebeurt, dan wordt een administratieve loonsanctie opgelegd van maximaal 52 weken. Bij een compleet dossier binnen dat termijn toetst UWV alsnog inhoudelijk en kan de administratieve loonsanctie worden beëindigd.
Inhoudelijk wordt getoetst op vier criteria:
- Is de werknemer naar vermogen aan het werk?
- Zo ja, geen inhoudelijke sanctie.
- Zo nee, door naar vraag 2.
- Waren de re-integratie-inspanningen voldoende?
- Zo ja, geen inhoudelijke sanctie.
- Zo nee, door naar vraag 3.
- Was hiervoor een deugdelijke grond?
- Zo ja, geen inhoudelijke sanctie.
- Zo nee, door naar vraag 4.
- Is het nog mogelijk om het tekort te repareren?
- Zo nee, geen inhoudelijke sanctie (voorbeelden daarvan zijn: een werknemer die weigert mee te werken ondanks dat de werkgever alle mogelijke sancties heeft opgelegd of een werknemer die niet kan re-integreren wegens een recent ongeval).
- Zo ja, UWV legt een verlenging van de loondoorbetaling op van standaard 52 weken. Dit heet ‘inhoudelijke loonsanctie’. De verlenging is erop gericht om de werknemer de (eerder gemiste) kans te geven alsnog te re-integreren.
In de Werkwijze Poortwachter en in de Beleidsregels beoordelingskader poortwachter staan de verdere richtlijnen waaraan de arbeidsdeskundigen en verzekeringsartsen van UWV zich moeten houden.
UWV laat schriftelijk aan de werkgever weten welke concrete punten moeten worden gerepareerd. Als de tekortkomingen voor het einde van de sanctie zijn gerepareerd, dan kan de werkgever een bekortingsverzoek indienen. Als UWV tevreden is, dan stopt de loondoorbetalingsverplichting. De WIA-aanvraag kan worden voortgezet. En het ontslagverbod geldt niet meer.
Deskundigenoordeel aanvragen
Een werkgever kan een loonsanctie natuurlijk voorkomen door zich keurig aan de (Poortwachter)regels te houden. Weet de werkgever niet zeker dat hij op de goede weg is? Vraag dan een deskundigenoordeel aan. Hij vraagt UWV dan om tussentijds te beoordelen of hij voldoende doet aan de re-integratie van zijn werknemer. Als UWV oordeelt dat de inspanningen onvoldoende zijn, dan nog tijdig worden bijgestuurd. De tekortkomingen kunnen worden gerepareerd voordat de WIA-aanvraag wordt ingediend. Zo kan een loonsanctie worden voorkomen. Een deskundigenoordeel kan worden aangevraagd bij UWV met het formulier aanvragen deskundigenoordeel door werkgever. Het deskundigenoordeel kost € 400 per aanvraag.
Bron: XpertHR Actueel